ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో కోడిగుడ్ల స్కాం చర్చనీయాంశంగా మారింది. గుడ్డు ధరలు పెరుగుతున్న సమయంలో, ప్రభుత్వం సరఫరా చేసే గుడ్లను అంగన్‌వాడీ కేంద్రాల కోసం కాంట్రాక్టర్లు సప్లై చేస్తున్నపుడు చిన్న సైజు గుడ్లను పంపడం, వాటిని మార్కెట్‌లో విక్రయించడం వంటి అనేక ఆరోపణలు తెరపైకి వచ్చాయి.
గుడ్డు ధరల పెరుగుదల ప్రభావం
- గిట్టుబాటు లేని పరిస్థితి:
గుడ్డు ధర రూ.7కు చేరుకోవడంతో చిన్న సైజు గుడ్లు మాత్రమే సరఫరా అవుతున్నాయి.- ప్రభుత్వ నిబంధన: ఒక్కో గుడ్డు 45 గ్రాముల బరువు ఉండాలని స్పష్టమైన నియమాలు ఉన్నప్పటికీ, కాంట్రాక్టర్లు తక్కువ బరువు గల గుడ్లను సరఫరా చేస్తున్నారు.
- అంగన్‌వాడీ కేంద్రాల్లో పరిస్థితి:
రాష్ట్రవ్యాప్తంగా 55,607 అంగన్‌వాడీ కేంద్రాలు ఉండగా, ప్రతిరోజూ లక్షల సంఖ్యలో గుడ్లు అందుతున్నాయి.- గుడ్ల లోపం కారణంగా పిల్లలకు సరైన పౌష్టికాహారం అందడం లేదనే ఆరోపణలు ఉన్నాయి.
ఈ స్కామ్ ఎలా జరుగుతోంది?
- సరఫరా దోషాలు:
- లేయర్స్ గుడ్లు: కోడులు మొదటి దశలో పెట్టే చిన్న గుడ్లను మార్కెట్‌లో అమ్మడం కష్టం కాబట్టి, అవే ప్రభుత్వ హాస్టళ్లకు సరఫరా అవుతున్నాయి.
- ప్రభుత్వం పౌష్టికాహారం కోసం పెద్ద మొత్తంలో నిధులు ఖర్చు చేస్తున్నప్పటికీ, అందుతున్న గుడ్లను ఆకట్టుకునేలా చేయడం లేదు.
- అవకతవకల లెక్కలు:
- హాజరు జాబితా దోషాలు: పిల్లలు హాజరు కాకపోయినా, గుడ్లు తీసుకున్నట్టు నమోదు చేసి మిగిలిన గుడ్లను మార్కెట్‌లో విక్రయిస్తున్నారు.
- ఒక్కో గుడ్డును ₹6 ధరకు విక్రయించడం ద్వారా సిబ్బంది భారీగా లాభాలు పొందుతున్నారు.
- సంఖ్యల గణాంకాలు:
ఉదాహరణకు:- 55,607 అంగన్‌వాడీ కేంద్రాల్లో రోజుకు సగటున 27.5 లక్షల గుడ్లు సరఫరా అవుతున్నాయనుకుందాం.
- అందులో 60% గుడ్లు మాత్రమే పిల్లలకు అందుతాయి.
- మిగిలిన 10 లక్షల గుడ్లు మార్కెట్‌లో అమ్మితే, రోజుకు ₹60 లక్షలు లాభం.
ప్రభావిత ప్రాంతాలు మరియు సమస్యలు
- పిల్లల ఆరోగ్యం:
తక్కువ బరువు గల గుడ్లు సరఫరా చేయడం వల్ల పిల్లలకు సరైన పౌష్టికాహారం అందడం లేదు. - ప్రభుత్వ నిధుల దుర్వినియోగం:
కాంట్రాక్టర్లు, సిబ్బంది చేతుల్లోకి నిధులు వెళ్తున్నాయి. - మార్కెట్ అసమానతలు:
చిన్న గుడ్లను మార్కెట్‌లో చౌకగా విక్రయించడం వల్ల ఇతర వ్యాపారులకు నష్టం కలుగుతుంది.
ప్రభుత్వం దృష్టికి వచ్చిన సమస్యలు
- పరీక్షలు ప్రారంభం:
- రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ఇప్పటికే కొన్ని అంగన్‌వాడీ కేంద్రాలపై దర్యాప్తు ప్రారంభించింది.
- సరఫరా చేయబడిన గుడ్ల నాణ్యత, బరువు, మరియు పద్ధతులపై ప్రత్యేక దృష్టి పెట్టాలని ఆదేశాలు జారీ అయ్యాయి.
- నిబంధనల మార్పులు:
- గుడ్ల సరఫరా ప్రక్రియలో పారదర్శకత పెంచడానికి కొత్త విధానాలను అమలు చేయాలని సూచించారు.
సారాంశం
ఈ కోడిగుడ్డు స్కామ్ రాష్ట్రంలో పౌష్టికాహారం కార్యక్రమాల నాణ్యతను ప్రభావితం చేసింది. అంగన్‌వాడీ పిల్లల ఆరోగ్యం దృష్టిలో ఉంచుకుని ప్రభుత్వం చర్యలు తీసుకోవాల్సిన అవసరం ఉంది.
ముఖ్యాంశాలు
- గుడ్ల బరువు 45 గ్రాముల కంటే తక్కువగా ఉన్నా సరఫరా.
- అంగన్‌వాడీ హాజరు పెంచే నకిలీ లెక్కలు.
- మార్కెట్‌లో మిగిలిన గుడ్ల విక్రయం ద్వారా లాభాలు.
- రోజుకి ₹60 లక్షల దందా.
- రాష్ట్రవ్యాప్తంగా దర్యాప్తు మొదలు.
