ఆంధ్రప్రదేశ్ ప్రత్యేక హోదా వివాదం
ఆంధ్రప్రదేశ్ విభజన తరువాత ప్రత్యేక హోదా అంశం రాజకీయం, ప్రజా జీవితాల్లో ప్రధాన చర్చగా మారింది. తాజాగా, ఆంధ్రప్రదేశ్ హైకోర్టు ఈ అంశంపై దాఖలైన పిటిషన్‌పై విచారణ చేపట్టింది. అయితే, ఈ అంశంపై కేంద్ర ప్రభుత్వం చేసిన వ్యాఖ్యలు ఇప్పుడు హాట్ టాపిక్‌గా నిలిచాయి.
పిటిషన్ ప్రధానాంశాలు
పిటిషన్‌లో, ఆంధ్రప్రదేశ్‌కు ప్రత్యేక హోదా ఇచ్చేందుకు కోర్టు ఆదేశాలు జారీ చేయాలని కోరారు.
- ప్రత్యేక హోదా లేకపోవడం వల్ల రాష్ట్ర అభివృద్ధిపై నేరుగా ప్రభావం పడుతోందని పిటిషనర్ పేర్కొన్నారు.
- ప్రత్యేక హోదా అనేది ఆంధ్ర ప్రజల హక్కు అని పేర్కొన్నారు.
కేంద్రం ఏమన్నది?
కేంద్ర ప్రభుత్వం హైకోర్టు ముందు తమ వాదనలను వినిపించింది.
- ప్రత్యేక హోదా అనేది కేవలం మౌఖిక హామీ మాత్రమేనని, ఎలాంటి వ్రాతపూర్వక ప్రకటన లేదని స్పష్టం చేసింది.
- రాష్ట్రానికి ఇచ్చే ప్రత్యేక హోదా నిర్ణయం పార్లమెంట్‌లో తీసుకోవాల్సిన అంశం అని చెప్పింది.
- కోర్టు దీనిపై ప్రత్యక్షంగా జోక్యం చేసుకోలేదని అభిప్రాయపడింది.
కోర్టు అభిప్రాయం
హైకోర్టు పిటిషన్‌పై పలు కీలక వ్యాఖ్యలు చేసింది.
- ఈ అంశం కోర్టు పరిధిలోకి వస్తుందా అనే న్యాయపరమైన చర్చ ప్రారంభమైంది.
- ప్రత్యేక హోదా లేకపోవడం వల్ల రాష్ట్రంపై ఎలాంటి ప్రభావం పడుతుందో వివరణాత్మక వివరాలు అందించాల్సిందిగా పిటిషనర్‌ను కోర్టు కోరింది.
- ఇది కేంద్ర, రాష్ట్ర ప్రభుత్వాల మధ్య చర్చకు సంబంధించిన అంశం అని హైకోర్టు అభిప్రాయపడింది.
ప్రత్యేక హోదా క్రమమేంటంటే?
2014 విభజన సమయంలో హామీలు
- రాష్ట్ర విభజన సమయంలో, ప్రత్యేక హోదా ఏపీకి ప్రధాన అంశంగా ఉపసంహరించబడింది.
- మాజీ ప్రధాని మన్మోహన్ సింగ్ ప్రస్తావించిన హామీలు, ఆ తర్వాత ప్రధాని మోదీ భరోసా అందించినప్పటికీ, ఇవి అమలు జరగలేదు.
ప్రభావం
- ప్రత్యేక హోదా పొందిన రాష్ట్రాలు అభివృద్ధిలో వేగం చూపాయి.
- అయితే, ఆంధ్రప్రదేశ్ ప్రత్యేక హోదా లేకుండా రెవెన్యూ లోటుతో ఇబ్బంది పడుతోంది.
రాజకీయ పార్టీల స్పందన
- వైఎస్సార్ కాంగ్రెస్ పార్టీ ప్రత్యేక హోదాపై తమ వాదనను మళ్లీ మళ్లీ గుర్తుచేస్తోంది.
- తెలుగుదేశం పార్టీ విభజన సమయంలో బీజేపీతో కలిసి పనిచేసినందుకు కారణం వాళ్లే అని వ్యతిరేకుల విమర్శలు ఎదుర్కొంటోంది.
- ప్రత్యేక హోదా విషయంలో ఆంధ్రప్రదేశ్ ప్రజల నిరాశ రోజురోజుకూ పెరుగుతోందని రాజకీయ విశ్లేషకులు అభిప్రాయపడుతున్నారు.
ప్రభుత్వాలు ఏమి చేయాలి?
- కేంద్రం ప్రత్యేక హోదాపై వివరాలు స్పష్టత ఇవ్వాలి.
- రాష్ట్ర ప్రభుత్వం పిటిషన్ ద్వారా కేంద్రం మీద ఒత్తిడి పెంచాలి.
- రాజకీయ అంశాలకతీతంగా ప్రజల ఆకాంక్షలను ముందుకు తీసుకెళ్లాలి.
భవిష్యత్తు చర్చలు
ఈ అంశంపై కోర్టు విచారణ ఇంకా కొనసాగుతోంది.
- ఆగమేఘాల మీద తీర్పు రాకపోవచ్చు, కానీ, దీని వల్ల ప్రజల్లో చైతన్యం కలగడమే కాకుండా రాజకీయ ఒత్తిళ్లు పెరుగుతాయి.
- కొత్త పార్లమెంట్ సమావేశాల్లో ఈ అంశం చర్చకు వచ్చే అవకాశముంది.
