వన్​ నేషన్​- వన్​ ఎలక్షన్​’ బిల్లులు: 10 ముఖ్యాంశాలు

దేశవ్యాప్తంగా చర్చనీయాంశంగా మారిన ‘వన్​ నేషన్​- వన్​ ఎలక్షన్​’ బిల్లులు, ఎన్డీఏ ప్రభుత్వం పార్లమెంటులో ప్రవేశపెట్టింది. ఈ బిల్లులపై విపక్షాలు తీవ్ర అభ్యంతరాలను వ్యక్తం చేస్తున్నాయి. పార్లమెంట్​ శీతాకాల సమావేశాల్లో ఈ బిల్లులు ప్రవేశపెట్టడంతో ఒక కొత్త చర్చ ప్రారంభమైంది.

1. జమిలి ఎన్నికల కొరకు రాజ్యాంగ సవరణలు

‘వన్​ నేషన్​- వన్​ ఎలక్షన్​’ బిల్లుల ప్రకారం, ప్రతి సంవత్సరంలో తరచుగా ఎన్నికలు నిర్వహించడం ఆర్థిక, రాజకీయ, సామాజిక అంశాలకు ప్రతికూల ప్రభావం చూపుతుందని రామ్ నాథ్ కోవింద్ నేతృత్వంలోని కమిటీ పేర్కొంది. దీనికి పరిష్కారంగా, ఏకకాలంలో అన్ని ఎన్నికలను నిర్వహించే ప్రక్రియను ప్రవేశపెట్టాలని సూచించింది.

2. ఎన్నికల తేదీల నిర్ధారణ

ఈ బిల్లులో లోక్​సభ మరియు రాష్ట్ర అసెంబ్లీల ఎన్నికల తేదీలను మొదటి విడతలో ఖరారు చేయాలని మరియు మున్సిపల్, పంచాయతీ ఎన్నికలను కూడా 100 రోజుల్లో నిర్వహించాలనే ప్రతిపాదన ఉంది.

3. సార్వత్రిక ఎన్నికల తర్వాత గడువు

సార్వత్రిక ఎన్నికల తర్వాత లోక్​సభ సమావేశం తేది రాష్ట్రపతి నోటిఫికేషన్ ద్వారా నిర్ణయించబడుతుంది.

4. అసెంబ్లీల కాలపరిమితి తగ్గడం

వచ్చే సార్వత్రిక ఎన్నికలకు అనుగుణంగా కొత్తగా ఏర్పడే రాష్ట్ర అసెంబ్లీల కాలపరిమితి తగ్గించబడుతుంది.

5. అమలు బృందం ఏర్పాటు

ఈ సంస్కరణలను విజయవంతంగా అమలు చేసేలా పర్యవేక్షించడానికి ప్రత్యేక అమలు బృందాన్ని ఏర్పాటు చేయాలని కమిటీ సిఫార్సు చేసింది.

6. రాజ్యాంగ మార్పులు

ఆర్టికల్ 324ఏను రాజ్యాంగంలో చేర్చాలని ప్రతిపాదించారు, తద్వారా పంచాయతీలు మరియు మున్సిపాలిటీలకు ఒకే సమయంలో ఎన్నికలు నిర్వహించడం సులభం అవుతుంది. అలాగే, ఆర్టికల్ 325కు సవరణ చేసి ఏకీకృత ఓటరు జాబితా మరియు ఫొటో ఐడీ కార్డు రూపొందించడం అవసరం.

7. హంగ్ ఏర్పడితే కొత్త ఎన్నికలు

హంగ్ సభ లేదా అవిశ్వాస తీర్మానం వస్తే, కొత్త ఎన్నికలు నిర్వహించాలని కమిటీ సూచించింది. ఈ పరిస్థితుల్లో పార్లమెంట్ రద్దు చేయకుండా, రాష్ట్ర అసెంబ్లీల కాలపరిమితి కొనసాగుతుంది.

8. సమర్థవంతమైన ఎన్నికల నిర్వహణ

ఈవీఎంలు, వీవీప్యాట్ వంటి పరికరాలను సమర్థవంతంగా కొనుగోలు చేయడానికి ముందస్తు ప్రణాళిక రూపొందించాలని కమిటీ సూచించింది.

9. ప్రస్తుత సాయంతో మద్దతు అవసరం

ప్రస్తుతం లోక్​సభలో 542 సభ్యులు ఉన్నారు, వీటిలో 361 మంది మద్దతు అవసరం. ఎన్డీఏతో పాటు వైసీపీ, బీజేడీ, ఏఐఏడీఎంకే వంటి పార్టీలు ఈ బిల్లుకు మద్దతు తెలపాల్సి ఉంటుంది.

10. విపక్షాల వ్యతిరేకత

కాంగ్రెస్, ఎస్​పీ, టీఎంసీ, డీఎంకే వంటి విపక్షాలు ఈ బిల్లును వ్యతిరేకిస్తున్నాయి. వీటిని ప్రజాస్వామ్యానికి విరుద్ధంగా, రాజ్యాంగాన్ని దెబ్బతీసే విధంగా ఆరోపిస్తున్నారు.

మొత్తం:

‘వన్​ నేషన్​- వన్​ ఎలక్షన్​’ బిల్లులు పార్లమెంట్ ముందు ఉంచడం ఒక చారిత్రక సంఘటన. ఇది దేశంలో ఎన్నికల వ్యవస్థలో పెద్ద మార్పులను తీసుకురావచ్చు. కానీ, ఈ బిల్లుకు వ్యతిరేకంగా విపక్షాల ప్రాధాన్యం దేశంలోని ప్రజాస్వామ్య పద్ధతులపై తీవ్ర ప్రశ్నలు తేవడం, దీని ప్రభావాలు రాబోయే కాలంలో మరింత చర్చించబడతాయి.